ARICA KÖYÜ, MOR AHO MANASTIRI

X: 41,438384 Y: 37,516786 Z: 1.023,39

Mor Aho Manastırı, Batman ili, Gercüş ilçesine bağlı Arıca (Kafro) köyünün 1km kuzeybatısında, yüksek bir tepede bulunmaktadır. Arıca köyü, Batman merkezin kuş uçumu 50km güneydoğusunda, Gercüş ilçe merkezinin de 9km güneydoğusunda bulunmaktadır.

Kilise, kuzey-güney kareye yakın dikdörtgen bir alana oturtulmuştur. Naos, bema ve pastoforion hücrelerinden oluşan kilisenin narteksi batıda bulunup, dikdörtgen formludur. Yerden yüksek tutulmuş olan narteks 4 sıra bordürle çevrelenmiş ve alınlıkta haç motifine yer verilmiştir (Resim 1-2).

Kilisenin naos alanı dikdörtgen planlı ve düz damlıdır (Resim 3). Doğuda bulunan apsis bölümünün kuzeyinde ve güneyinde beşik tonozlu pastoforion hücreleri bulunmaktadır (Resim 4-5). Beşik tonozlu apsis bölümünün zemini naostan yüksek tutulmuştur. Apsise taş lentolu dikdörtgen formlu giriş ile geçilmekte bu lentonun üzerinde kilit taşına yer verilmiştir. Bu giriş 5 sıra bordürle çevrelenmiştir. Apsis bölümü kareye yakın bir plandadır. Apsis bölümünün kuzey, güney ve doğu duvarlarında muhtemelen bölümü genişletmek için duvarlara bindirilmiş derin olarak yapılmış yuvarlak kemerli nişlere yer verilmiştir. Apsis bölümü dışa çıkıntı yapmayıp, hemen üstünde aydınlatma açıklığına yer verilmiştir. Apsisin hemen batısında kare planlı altar yer almaktadır. Altarın ön yüzünde kabartma şeklinde bir haç motifi bulunmaktadır. Haç motifinin iki yanında sütunceler ve hemen üzerinde ise stilize şekilde yapılmış bitkisel motifler görülmektedir (Resim 6).

Kilisenin güneybatı köşesinde sonradan eklenen günümüze uygun bir malzeme ile inşaa edilen çan kulesine yer verilmiştir. Bu kule kubbeli olup, kule kasnaklara oturtulmuş ve kasnağı 4 adet sütun taşımaktadır. Kulede bitkisel motifli süslemeler mevcuttur.

Yapımında kesme taş, düzgün kesme taş ve cas harcı kullanılan kilisenin doğu cephesi üzerinde orijinal duvar örgüsünün izlenebildiği bölümler mevcuttur. Kilise yakın zamanda restore edildiğinden orijinalliğini yitirmiştir. Kilisenin kuzey ve üst bölümünde sonradan eklenen 2 katlı konaklama yeri bulunmaktadır.