YAMANLAR KÖYÜ DEĞİRMENİ

X: 41,491234 Y: 37,545616 Z: 1.050,36

Değirmen, Batman ili Gercüş ilçesine bağlı Yamanlar köyünün 2.50km doğusunda bulunan yöre halkı tarafından Babeşe yerleşim alanı olarak bilinen alanda yer almaktadır. Yamanlar köyü Batman merkezin kuş uçumu 49km güneydoğusunda, Gercüş ilçe merkezinin 7km güneydoğusunda bulunmaktadır (Resim 1).

Yığma moloz taş üzerine oturtulan yapı doğu – batı doğrultuda dikdörtgen planlıdır. Üst örtüsü tamamen çöken ve beden duvarlarının büyük bölümü neredeyse temel seviyesinde kalan yapının vakfiye kaydı veya kitabesi bulunmamaktadır. Ayakta kalan duvar izlerinden, iki bölümden oluştuğu anlaşılan yapının girişi kuzey cephede yer almaktadır. Girişte yer alan birinci mekân dikdörtgen planlıdır. Mekân buğday çuvallarının, öğütülmüş un, yem ve bulgur çuvallarının koyulduğu alan olarak planlanmıştır. Giriş bölümünün doğusunda yer alan ikinci mekân dikdörtgen planlıdır (Resim 2), (Resim 3) Öğütme düzeneğinin yer aldığı ve değirmenci odası olarak kullanılan mekâna geçiş, doğu yönünde yer alan, kapı açıklığı ile sağlanmaktadır. Yapının kuzey duvarında, değirmendeki suyun çıkışını sağlayan, sivri kemerli bir oluk yer almaktadır (Resim 4).

Değirmenin güneyinde su kulesi yer alır. Su kulesine suyun geçişini sağlayan seğirdim oluğu büyük blok taşlarla örülmüştür (Resim 5). Moloz taş ve cas harcı kullanılan değirmen günümüzde işlevini yitirmiş olup kullanılmamaktadır.