ERDÊ KALESİ

X: 41,466272 Y: 37,540886 Z: 1.173,89

Yamanlar köyünün yaklaşık 800m güneydoğusunda yüksek bir kaya kütlesi üzerine kurulmuş olan kale, çevreye hakim bir tepe üzerindedir. Batman ili, Gercüş ilçesi sınırları içerisinde kalan Yamanlar (Erdê) köyü, Batman merkezin kuş uçumu 49km güneydoğusunda, Gercüş ilçe merkezinin 7km güneydoğusunda yer almaktadır (Resim 1). (Resim 2) Yöre halkı tarafından Kale Êrde olarak bilinen kale, kuzey-güney yönünde uzanmaktadır.

Kale, günümüzde yıkık ve metruk durumdadır. Erdê Kalesi’nde çok sayıda mekân gözlenmiştir fakat bu mekânların hemen hepsi yıkık durumdadır ve sınırları belli değildir. Yapılan envanter çalışmalarında toplamda 4 adet mekân incelenmiştir. 1 nolu mekân kalenin kuzeyinde yer almaktadır. Mekânın üst örtüsü yıkık durumdadır sadece duvar kalıntıları mevcuttur ve dikdörtgen planlıdır. Girişi muhtemelen güney kısımda bulunan mekânın iç kısmı toprak ve moloz taşla doludur (Resim 3). 1 nolu mekânın güneyinde 2 nolu mekân bulunmaktadır. Üst örtü tamamen yıkılmış durumda olan mekân harabe durumdadır. Mekân içinde bölümler mevcut olup; sınırları belli değildir. 2 nolu mekâna giriş tam belli olmamakla beraber girişin güneyde olduğu düşünülmektedir (Resim 4). Mekânın güneyinde sarnıç yer almaktadır. Bu sarnıcın yöre halk tarafından eskiden tünel olarak kullanıldığı söylenmektedir ancak içindeki moloz taşlardan dolayı anlaşılamamaktadır. Kalenin doğusunda yer alan 3 nolu mekân, aynı zamanda kalenin doğu sınırını oluşturmaktadır. Mekânın üst örtüsü tamamen yıkık durumdadır ve duvarlar ana kaya üzerine oturtulmuştur (Resim 5). Mekânın batı duvarında ana kayaya oyulmuş depo amaçlı bir bölüm yer almaktadır. Kalenin güneyinde yer alan 4 nolu mekân aynı zamanda kalenin güney sınırını da oluşturmaktadır. Mekânın üst örtüsü tonozludur ve üst örtünün kuzeybatı bölümü yıkık durumdadır. Geri kalan üst örtü günümüze kısmen sağlam ulaşmıştır. Mekân, kuzey-güney doğrultuda uzanıp, iki bölümden oluşmaktadır. Mekânın duvarları ve üst örtüsü düzensiz moloz taşlarla cas ve horosan harcı kullanılarak inşa edilmiştir (Resim 6).