AYRANCI KÖYÜ MOR KURYAKOS MANASTIRI

X: 41,281359 Y: 37,881314 Z: 862,544

Batman ili, Beşiri ilçesine 18 km uzaklıktaki Ayrancı köyünde bulunan Mor Kuryakos manastırı, Kıra Dağı'nın Kuzey Mezopotamya ovasına bakan doğu yamacında Süryani Hristiyanları tarafından kutsal kabul edilen Turabdin bölgesinin en uç noktasında yer almaktadır. Bölgede uzun yıllar boyunca Süryani Cemaati tarafından piskoposluk merkezi olarak kullanılan manastırın edinilen bilgiler ışığında M.S. 5 yy’da yapıldığı ve Mardin ilindeki Deyrulzafaran ve Midyat'taki Mor Gabriel (Deyr'ul Umur) Manastırı ile aynı dönemde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Dini merkez olarak kullanılan manastır Batman bölgesinin bilinen ilk manastırı olarak kabul edilmektedir ve gerek mimari açıdan gerekse kullanılan malzeme ve teknik açısından sonraki manastırların inşasına örnek teşkil etmiştir.

Yaklaşık olarak 2500 metrekarelik bir alan üzerine kurulmuş olup, dehlizlerle yeraltına uzanan zemin katıyla birlikte 3 katlı bir yapıdır. Dıştan dikdörtgen planlı, içten de iki kare planlı kapalı bir avlunun etrafında kemerli payandaların gerisinde birbirine bitişik çok sayıda odalar yer almaktadır. Manastırın giriş kapısında, revaklarda ve kilise kapısının girişinde olmak üzere Süryanice yazılmış 5 kitabesi bulunmaktadır.